Dunyo bo‘yicha har yili turli yo‘nalishlar bo‘yicha davlatlar reytingi e’lon qilinadi. Bu mamlakatning imijini shakllantirishda muhim ahamiyat kasb etadi. Reytingda bir qator omillar e’tibor­ga olinadi. Masalan, tabiiy boyliklar, aholining yashash tarzidan mamnunligi, korrupsion holatlar, so‘z erkinligi, fuqarolarning to‘kis hayoti ta’minlanishi va boshqalar. Xo‘sh, yangi O‘zbekiston nufuz­li tashkilotlar tomonidan e’lon qilinayotgan shu kabi reytinglarda qanday o‘rinlarni band qilmoqda?

Gallup”ning an’anaviy “World Happiness Report – 2022” baxtlilikni ko‘rsatuvchi reytingida O‘zbekiston 146 mamlakat orasi­da 53-o‘rinni egalladi. Bu 2021-yil­gi ko‘rsatkichdan 11 pog‘ona past. Shuningdek, O‘zbekiston MDH­ga a’zo davlatlar orasida yetak­chilikni boy bergan. Finlandiya reytingda besh yildan beri yetak­chilik qilmoqda. U eng baxtli dav­lat deb topilgan. Keyingi o‘rinlar­ni Daniya, Islandiya, Shvetsari­ya, Niderlandiya, Lyuksemburg, Shvetsiya, Norvegiya, Isroil va Yangi Zelandiya egallagan.

Shuningdek, “Chegarasiz re­portyorlar” xalqaro nohukumat tashkiloti tomonidan tuziladigan So‘z erkinligi indeksining 2022-yilgi reytingida O‘zbekiston o‘z ko‘rsat­kichlarini birdan 24 pozitsiyaga yaxshilab, 157-o‘rindan 133-o‘ringa ko‘tarildi.

OZIQ-OVQAT XAVFSIZLIGI INDEKSI

Global oziq-ovqat xavfsizligi indeksining (The Global Food Se­curity Index) o‘ninchi nashri e’lon qilindi. O‘zbekiston reytingda 113 ta davlat ichida 53,8 ball to‘plab, 78-o‘rinni egalladi. To‘plangan ball O‘zbekistonga oziq-ovqat xavfsizli­gi o‘rtacha darajada bo‘lgan dav­latlar guruhida o‘z o‘rnini saqlab qolish imkonini bergan.

Global indeks oziq-ovqat xavfsizligi holatini to‘rtta mezon bo‘yicha tekshiradi: oziq-ovqat mavjudligi, miqdori, sifati va xavfsizligi, tabiiy resurslarning xil­ma-xilligi va barqarorligi.

O‘zbekiston oziq-ovqat mav­judligi bo‘yicha 49,3 ball bilan 81-o‘rinni, miqdori bo‘yicha 51,3 ball bilan 76-o‘rinni, sifati va xavfsizligi bo‘yicha 65,1 ball bilan 60-o‘rinni, tabiiy resurslarning xil­ma-xilligi va barqarorligi bo‘yicha 55,4 ball bilan 30-o‘rinni egallagan. Reytingda birinchi o‘rinni 84 ball bilan Irlandiya, ikkinchi o‘rinni 81,3 ball bilan Avstriya, uchinchi o‘rinni 81 ball bilan Buyuk Britani­ya, to‘rtinchi o‘rinni 80,9 ball bilan Finlandiya va beshinchi o‘rinni 80,4 ball bilan Shvetsariya band qilgan.

RAQOBATBARDOSH SANOAT

Birlashgan Millatlar Tashkilo­tining Sanoatni rivojlantirish tash­kiloti (UNIDO, Avstriya) tomonidan “Raqobatbardosh sanoat unum­dorligi indeksi – 2022” hisoboti e’lon qilindi. Hisobotda O‘zbekiston 154 mamlakat orasida 89-o‘rinni egal­lagan va so‘nggi hisobotga ko‘ra, reytingda 5 pog‘onaga ko‘tarilib, bu indeks metodologiyasiga mu­vofiq, sanoat rivojlanishining o‘rta kvintiliga ega mamlakatlar toi­fasiga o‘tish imkoniyatini yarata­di. Mamlakatimizda amalga oshirilgan islohotlar natijasida, in­deksning oxirgi hisobotiga ko‘ra, O‘zbekiston 8 ta indikatorning 6 tasida ijobiy o‘zgarishlarni qayd etgan, shu bilan birga, 2 ta indika­torda pasaygan.

TOSHKENT DUNYODAGI ENG QIMMAT SHAHARLAR REYTINGIDA

“Numbeo” tadqiqot xizma­ti tahlilchilari dunyoning eng yirik shaharlarida yashash narxini hisoblab, bu bo‘yicha reytingni e’lon qildi. Tadqiqotchilar reytingni tuzishda uy-joy ijarasi, oziq-ovqat va restoranlardagi narxlarni hisoblab chiqqan. Ro‘yxatdan jami 510 ta shahar o‘rin olgan, Bermud orollari poytaxti Hamilton birinchi o‘rinda qayd etilgan.

O‘zbekistondan faqat Toshkent shahri reytingga kiritilgan bo‘lib, u 465-o‘rinni egallagan. Yashash narxi bo‘yicha Top-10 shaharlardagi aksariyat o‘rinlarni Shvetsari­ya shaharlari egallagan. Rossiya shaharlari orasida Sankt-Peterburg 279-o‘rin, Moskva 287-o‘rin, Olmaota va Nursulton (Qozog‘iston) mos ravishda 466 va 475-o‘rin, Bishkek (Qirg‘iziston) 477-o‘rindan joy olgan.

“Numbeo”ning jinoyatchilik da­rajasi bo‘yicha mamlakatlar reytingida O‘zbekiston 142 mamlakat ichida 104-o‘rinda ko‘rsatilgan. Mamlakat indeksi 33,68 ni tash­kil qildi. Reytingga ko‘ra, O‘zbekistonning ko‘rsatkichlari Belarus, Qirg‘iziston, Qozog‘iston, Rossiya va boshqa davlatlarga qaragan­da yaxshiroq. Jinoyatchilikning eng yuqori darajasi Venesuela, Papua- Yangi Gvineya va Afg‘onistonga to‘g‘ri kelmoqda. Jinoyatchilik eng past darajasi Qatarda.

O‘ZBEKISTON TINCHLIKSEVARLIK GLOBAL INDEKSIDA YUQORILADI

“Global Peace Index – 2022” reytingida O‘zbekiston 7 pog‘ona­ga yuqorilab, 163 davlat orasida 86-o‘rinni egalladi. Hisobotga ko‘ra, O‘zbekiston “Rossiya va Yevroosiyo” guruhida eng katta yaxshilanishni ko‘rsatdi – 1,5 foiz.

Qo‘shni mamlakatlar orasida Qozog‘iston 97-o‘rinda, Qirg‘iziston 91-o‘rinda, Tojikiston 92-o‘rinda, Turkmaniston 104-o‘rinda joylash­gan. Eng tinchliksevar davlatlar deb Islandiya, Yangi Zelandiya va Irlandiya topildi. Indeksi eng past bo‘lib turgan mamlakatlar: Afg‘oniston, Yaman, Suriya, Rossiya va Janubiy Sudan.

Xalqaro reytinglardagi yaxshi natijalar mamlakatning investitsi­yaviy jozibadorligini oshiradi. Soha­larga faol investitsiyalarning kirib kelishi esa shubhasiz mamlakat taraqqiyotiga xizmat qiladi. Ammo reytinglarda qanchalik yuqori o‘rin­larda bo‘lmaylik, muhimi, xalqa­ro hamjamiyat e’tirof etayotgan islohotlar amalda to‘laqonli o‘zini namoyon etmasa, bari befoyda. Axir qilinayotgan ishlar qanday­dir reytinglarda yuqori natijalar­ni egallash uchun emas, avvalo, vatandoshlarimizning turmush tarzini yaxshilashga qaratilgan bo‘lishi kerak.