Abituriyentlarning 20-iyundan oliy ta’lim muassasalariga boshlangan hujjat topshirish jarayonlari qizg‘in davom etmoqda. Qariyb bir oylik bu davr bo‘lajak talabalar va ularning ota-onalaridan diqqat-eʼtiborli, masʼuliyatli bo‘lishni talab etadi. Kimdir o‘zi maqsad qilgan oliy ta’lim muassasasiga hujjatlarini topshirib, test sinovlari boshlanish sanasini intizorlik bilan kutayotgan bo‘lsa, yana kimdir tanlov qilishga shoshilmayotgani ham ayni haqiqat...
Biz esa abituriyentlar orasida kichik so‘rovnoma o‘tkazdik. Ularning aksariyati bugungi jarayonda ko‘zga tashlanayotgan ayrim kamchiliklarning hanuz bartaraf etilmaganidan norozi! Yaxshisi, bu haqida ularning o‘zidan eshitganingiz maʼqul.
O‘G‘IL BOLALAR UCHUN HAM IMTIYOZLAR KERAK!
– Menimcha, O‘zbekistondagi barcha yoshlarning eng katta maqsadlaridan biri oliy taʼlim olish, – deydi Toshkent viloyatilik abituriyent Nurullo Nazarov. – Ko‘pchilik tengdoshlarim maktab davridanoq qo‘shimcha darslarga borib, tayyorgarlik ko‘rishni boshlagan. Lekin sinfimizda ilmga chanqoq, talaba bo‘lishni niyat qilgan, biroq oilaviy sharoiti yaxshi bo‘lmagan o‘quvchilar ko‘p. Shunday oilalarda yashovchi xotin-qizlarga ko‘plab grantlar ajratilayotgani, yaqinda ham yana 2000 ta grant qo‘shilganidan xabardorman. Albatta, bu yaxshi, ammo shunday paytlarda o‘g‘il bolalarga ham qo‘shimcha imtiyoz va grantlar ajratilsa yaxshi bo‘lardi.
Yana bir abituriyentimiz OTMga hech qanday imtiyozlarsiz – o‘z bilimi bilan “kirish” tarafdori, biroq...
NEGA FAQAT BITTA YO‘NALISH?
– O‘rta taʼlimni tugatganimdan so‘ng talaba bo‘lish maqsadimga yana-da yaqinlashdim, kelajagimni jurnalistika sohasi bilan bog‘lashni niyat qilgandim, – deydi buxorolik abituriyent Sevinch Ulug‘boyeva. – Ammo boshqa yo‘nalishga hujjat topshirayotgan abituriyent tengdoshlarimga qarab, ular kabi beshtagacha yo‘nalish tanlay olmayotganimdan xafa bo‘lyapman. Bu soha yo‘nalishida ijodiy imtihonlar o‘tkazilayotgani sabab bunday imkoniyatdan foydalana olmas ekanmiz. Har narsaning iloji bo‘lganidek, bu muammo ham o‘z yechimini topishiga umid qilib qolaman. maganidan norozi! Yaxshisi, bu haqida ularning o‘zidan eshitganingiz maʼqul.
ONLAYN HUJJAT TOPSHIRISH MASHMASHASI
2020-yili boshlangan pandemiya ko‘pchilik uchun og‘ir o‘tdi, hatto bugun ham uning asoratlari kuzatilmoqda. Biroq shunga qaramay, sharoitga moslashish natijasi o‘laroq, axborot texnologiyalarining eng qulay ko‘rinishlaridan bemalol foydalana olish darajasiga yetdik. Jumladan, OTMlarga hujjat topshirishning ham onlayn platformasi yaratilib, abituriyentlar vaqti, mablag‘ini tejab, ortiqcha ovoragarchiliksiz, uydan chiqmagan holda o‘zlari istagan ta’lim muassasasiga hujjat topshirishi mumkin bo‘ldi. Agar qandaydir tushunmovchiliklar yuzaga kelsa, o‘quv yurtlarining call-centerlariga qo‘ng‘iroq qilish mumkin.
Afsuski, ayrim abituriyentlar yo‘llagan murojaatlarda bularning hammasi ham risoladagidek ishlamayotgani ta’kidlanmoqda. Joriy yilda maktablarni tamomlagan “yangi” abituriyentlar bitirgan taʼlim muassasasi yili va manzilini belgilashda muammolarda duch kelayotgani ham ko‘p “eʼtirof” etilmoqda.
– OTMga birinchi marta hujjat topshirishim emas, menga imtihonga kirishdan ham ko‘proq onlayn hujjat topshirish qo‘rqinchliroq tuyuladi, – deydi sirdaryolik abituriyent Davron Yo‘ldoshev. – Birinchidan, bizning qishloq sharoitida internet sifati juda yomon. Avvallari ovora bo‘lib, poytaxtga borishimga to‘g‘ri kelgan bo‘lsa ham, ishim bir kunda bitar edi, hozir esa hamma kerakli hujjatlarni yig‘ib bo‘lgan taqdirimda ham nimadir kamchilik chiqadi: sayt qotib ishlaydi yoki qaysidir jarayonda xato qilib qo‘ygan bo‘laman. Shu bois butun O‘zbekiston hududida sifatli, tezkor internet xizmati yo‘lga qo‘yilgach onlayn hujjat topshirish jarayonlarini boshlash kerak.
Call-centerlarning hammasi ham talab darajasida ish olib bormayotganini bilish uchun qabul jarayonlari haqidagi qo‘shimcha savollarga javob ololmay qiynalayotgan abituriyentning ahvolini tasavvur qilishning o‘zi yetarli nazarimizda.
– O‘zim tanlagan 5 ta oliy ta’lim muassasasidan shu kungacha ikkitasi bilan bog‘lana oldim, qolganlari esa doim band yoki shunchaki raqam ishlamayotgan bo‘ladi, – deydi samarqandlik abituriyent Nagima Ibragimova. – Birgina savol uchun shuncha masofani bosib o‘ta olmaymiz, ammo kerakli javobni ololmasligimiz oqibatida ko‘pgina tushunmovchiliklar kelib chiqayotgani ham kishini o‘ylantirib qo‘yadi.
Bu kabi shikoyat ruhidagi noroziliklar juda ko‘p. To‘g‘ri, ish bor joyda kamchilik ham bo‘lishi tabiiy, biroq bu kamchiliklar o‘z vaqtida bartaraf etilmasa, kimningdir kelajagiga jiddiy taʼsir o‘tkazishi mumkin.