Diqqat! Veb-sayt test rejimida ishlamoqda

3 OYDA YOZILGAN , 6 2 YIL O‘TIB NASHR ETILGAN

9.9.2022 412

Loyiha muallifi: Ziyoda RAHIMBOYEVA

Yoshlarni mutolaaga chorlash, kitobxonlarni qo‘llab-quvvatlash va rag‘batlantirishni maqsad qilgan “Birga o‘qiymiz” loyihasining navbatdagi – 7-soni e’tiboringizga havola etilmoqda. Bu gal kitobsevar mushtariylarimiz o‘z bilimlarini sinab ko‘rishlari, yangi va qiziqarli ma’lumotga ega bo‘lishlari uchun jahon adabiyotining shoh asari, Mixail Bulgakov qalamiga mansub “Ityurak” qissasini tanladik!

Hajman kichik, ammo mazmunan romanga tenglashtirilgan asarni qisqa vaqt ichida o‘qib, uzoq vaqt davomida mulohaza qilishingiz tarafdorimiz. Darvoqe, asar voqealari shu qadar qiziq va shiddat bilan kechadiki, har qanday kitobxonni o‘ziga bog‘lab olishi hech gap emas! Tibbiyot oliy o‘quv yurtini tamomlagan yozuvchining 3 oyda yozib tugatgan, 62 yil deganda
nashr etilgan asarini o‘qib chiqish uchun bugunning zamonaviy kitobxonidan uzog‘i ikki soat vaqt talab etiladi, xolos!

IT YURAGIDAGI ODAMMI


YOXUD... Asarni o‘qib ikki xil tushunchaga ega bo‘lasiz. Birinchisi, shunchaki ko‘z yugurtirib, fantastik qissa sifatida qabul qiluvchilar uchun tibbiyot sohasida katta bilim va tajribaga ega bo‘lgan olimning kashfiyoti, keyinroq bu kashfiyotning ko‘ngilsiz oqibatlarga olib kelishi; ikkinchisi, qissadagi yashirin – ko‘chma ma’noni, xalq tili bilan aytganda, “Kosa tagidagi nim kosa”ni anglay olganlar uchun esa asar katta bir roman mazmuniga ega. Unga ramziy ma’nolarga tayanib, kelajak bashoratnomasi sifatida ishonishgan!


“BO‘LMAS ASLO ODAMI!”

Ko‘pincha birinchi mutolaadan so‘ng Hazrat Alisher Navoiyning quyidagi misralariga bo‘lgan munosabatingiz o‘zgaradi. Ammo bu ikki baytdagi ulkan ma’noni anglash uchun butun bir qissani o‘qib chiqqaningiz sizni hayratga solmay qo‘ymaydi! Mixail Bulgakov “Ityurak” qissasida isbotlamoqchi bo‘lgan g‘oyani g‘azal mulkining sultoni bundan ancha vaqt avvalroq, birgina qit’ada, bir necha satrlarida yozib qoldirgan:

Nokas-u nojins avlodin kishi bo‘lsun debon,

Chekma mehnatkim, latif o‘lmas kasofat olami.

Kim, kuchuk birla xo‘tukka necha qilsang tarbiyat,


It bo‘lur, dog‘i eshak, bo‘lmaslar aslo odami.

RAMZIY TIMSOLLARDAGI TARIXIY MISH-MISHLAR

Qissaning bosh qahramonlari Fillip Fillipovich Preobrajenskiy va Ivan Arnoldovich Bormental nafaqat tibbiyot fanlarining bilimdon namoyandalari, balki yashirin-ramziy ma’nolarni jamlagan obrazlar hamdir. Bu borada kitobxonlar orasida turli taxmin va qiyosiy tahlillar ham yuradi.


MUTOLAADA ASQOTUVCHI MA’LUMOTLAR

Gipofiz (yunoncha “o‘siq”) – vazni 0,5-0,6 gramni tashkil etuvchi bu bez bosh miyaning pastki ortig‘i bo‘lib, odam va boshqa umurtqalilarning ichki sekresiya bezlaridan biridir. U bosh orqa suyagidagi “turk egari”da joylashib, “gipofiz oyoqcha” degan tuzilma orqali bosh miya bilan birikadi. Uch bo‘lakdan iborat bu bez garmonlar hosil qilishda juda faol bo‘lib, 7 xilgacha garmon ishlab chiqarishda bosh rol o‘ynaydi.

O‘zingizni xuddi Anatomiya darsida o‘tirgandek his etdingizmi? Unday bo‘lsa buni sodda tilda tushuntirishga harakat qilamiz: tibbiyotda bu bez boshqa bezlarga nisbatan orkestrdagi drijyorga qiyoslanadi, kuyning qanday jaranglashi drijyorning harakatlariga bevosita bog‘liq bo‘lganidek, insonning inson bo‘lishida, aniqrog‘i, qiyofasi shakllanishida gipofizning (u ishlab chiqaradigan gormonlarning) ahamiyati katta.

Bizni ijtimoiy tarmoqlarda ham kuzatib boring

Obuna bo`lish